Artykuły

Zakładanie działalności produkcyjnej w Chinach

W niniejszym artykule przyjrzymy się aspektom prawnym i finansowym, które warto wziąć pod uwagę, gdy rozważamy rozpoczęcie działalności  produkcyjnej w Chinach.

Jaka forma prawna?

 O ile nie przewidujemy dystrybucji naszym produktów w Chinach jako formę prawną dla naszej działalności produkcyjnej w Chinach powinniśmy wybrać WFOE  czyli „Wholy Foreign Owned Enterprise”a nie  Joint Venture.

 Joint Venture /JV/ ma sens w przypadku jesli potrzebna jest sieć dystrybucji w Chinach. Tworzenie jej od początku byłoby pozbawione sensu. Wtedy bardzo przydatny jest partner chiński dysponujący taka siecią.
 Trzeba jednak pamiętać ,że koszty działalności JV są wyższe niż WFOE, biorąc pod uwagę większe nakłady czasu na zarządzanie i administrację. Z partnerem chińskim trzeba dzielić się posiadana wiedzą, pomysłami i władzą w firmie.

Lokalizacja

Należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

- odległość od chińskich dostawców
- odległość od chińskich odbiorców / jeśli istnieją/
- odległość od portów morskich
-   koszty terenu i koszty pracy
-  zwolnienia i ulgi podatkowe

Koszty terenu i koszty pracy wymagają dokonania wnikliwej analizy przez inwestora, gdyż różnią się one bardzo znacznie na terenie Chin, zwłaszcza w porównaniu z  regionem południowo-zachodnim.

Podatek Dochodowy

- Strefy Wolnego Handlu, Specjalne Strefy Ekonomiczne i inne Strefy Rozwoju -  15%
- Miasta: Shanghai Puxi, Guangzhou, centralne części miast – 24%
-  powszechna krajowa stawka – 33%

Podatki są zróżnicowane w zależności od lokalizacji inwestycji .Jest to szczególnie istotne dla inwestorów zamierzających sprzedawać swoje produkty w Chinach.

a/ produkcja w całości lokowana jest na rynku chińskim:

 Jeśli występuje potrzeba magazynowania wyrobów gotowych wówczas korzystne jest ulokowanie inwestycji w  Strefie Wolnego Handlu/ Free Trade Zone/ lub w innej Strefie Rozwoju / development Zone/.Wynika  to z faktu, że takie strefy są zwykle wolnymi obszarami celnymi. Nie ma wówczas potrzeby płacić VATu  /zwykle 17%/ ani cła za importowane materiały i podzespoły ,dopóki produkt nie opuści fabryki i Strefy, wchodząc na rynek chiński.
Jeśli potrzeba magazynowania nie występuje, wówczas  lepszym rozwiązaniem jest lokalizacja produkcji poza strefą, gdzie koszty prowadzenia działalności są z reguły wyższe.

Sprzedaż własnych produktów na rynku chińskim powoduje, że powstają dochody w RMB, a to oznacza problem podatku dochodowego i zagadnienia transferu zysków za granicę.

b/produkcja częściowo na rynek chiński i częściowo na eksport:

Sytuacja taka wymaga stworzenia praktycznie dwóch osobnych systemów identyfikacji kosztów i przychodów –  rynek chiński i rynek eksportowy. Potrzeba ta wynika z istniejącej możliwości odliczania VAT od  kupowanych na rynku lokalnym podzespołów i materiałów, które zostały użyte do wyprodukowania towaru podlegającemu eksportowi.
Aby skutecznie wyegzekwować swoje prawa w tym zakresie i ułatwić życie organom podatkowym Chin należy stworzyć system bardzo precyzyjnie identyfikujący źródła pochodzenia komponentów i do jakich celów zostały one użyte.

c/ produkcja w całości na eksport:

Ten rodzaj działalności gospodarczej jest bardzo popierany przez władze chińskie. Najlepiej produkcję umieścić w  Strefie Wolego Handlu /Free Trade Zone/, Strefie Rozwoju /Development Zone/ lub w Strefie  Przetwórstwa Eksportowego/ Export Procesing Zone/. Jeśli Chiny traktowane sa przez inwestora wyłącznie jako miejsce produkcji może on wówczas importować komponenty bez cła, przetwarzać je i uzupełniać o komponenty chińskie, a następnie  ubiegać się o zwrot VATu od  komponentów zakupionych lokalnie.
Wyrób może być następnie reeksportowany przy użyciu struktury typu  offshore , co pozwala realizować zyski z całej operacji głównie poza obszarem Chin.

Procedury założycielskie

Proces jest mocno zbiurokratyzowany i długotrwały .Jako absolutne minimum należy przyjąć:

Zebranie następujących dokumentów i dokonanie następujących czynności:

 - tłumaczenie dokumentacji firmy matki
- weryfikacja tłumaczeń
-uzyskanie dokumentacji właściciela nieruchomości i jej weryfikacja
- przygotowanie raportu Biura Ochrony Środowiska
- przygotowanie raportu wykonalności / feasibility report/
-  aplikacja i rejestracja WFOE
- rejestracja WFOE w Urzędzie Podatkowym
-otwarcie rachunków bankowych
- aplikacja o licencję importowo/eksportową
- aplikacje o pozwolenia na pracę i wizy pobytowe dla personelu zagranicznego
- rejestracja w Urzędzie Celnym

Taki zakres usług jest z reguły oferowany przez niektóre strefy i niedrogich prawników.

Poniżej podajemy listę zagadnień, wymagających  szczególnej uwagi i troski inwestora.
Załatwienie ich warto powierzyć w ręce wyspecjalizowanych i uznanych firm doradczych.

1.Sprawdzenie praw do użytkowania nieruchomości.
 Procedura due diligence przeprowadzona w zakresie zagadnień prawnych powinna upewnić inwestora w kwestii własności terenu oraz czy teren może być użytkowany w zakresie przewidzianym w związku z inwestycją.

2. Sprawdzenie mediów.
Procedura due diligence powinna sprawdzić, czy  Strefa  jest rzeczywiście w stanie dostarczyć media , których potrzebuje inwestor i czy np. nikt nie kradnie energii na koszt inwestora.

3.Oszczędności podatkowe.
Odpowiednie sformułowania w dokumentach założycielskich firmy umożliwiają dokonanie znaczących oszczędności w podatkach.

4.Rola związków zawodowych.
Jeśli zatrudnionych w firmie jest więcej niż 25 pracowników, maja oni prawo założyć związek zawodowy. Warto z góry zabezpieczyć się na różne ewentualności z tym związane  i określić minimalny poziom finansowania działań związkowych oraz zakresu działania związku
.
5.Kadra kierownicza
Warto poznać prawo pracy i rolę przypisywaną w nim poszczególnym stanowiskom np.prezesa czy dyrektora generalnego, minimalnej długości umowy o prace dla średniego personelu itp.

6.Inwestycja  kapitału zakładowego.
Można zainwestować kapitał w zakład, urządzenia, gotówkę i własność intelektualną. Dobór  proporcji określonych części tej inwestycji wymaga  specjalistycznej wiedzy i znajomości realiów miejscowych. Poziom zarejestrowanego kapitału określa poziom odpowiedzialności  inwestora w firmie o statusie Ltd. Jeśli występuje potrzeba inwestowania dużego kapitału, jak zminimalizować poziom tej odpowiedzialności.? Ten i  inne podobne dylematy  pomoże rozstrzygnąć specjalistyczna firma doradcza.

7.Repatriacja zysków
Zwyczajowo jest ona możliwa w układzie rocznym po dokonaniu audytu. Istnieje jednak sposób na to aby transfer zysków następował co kwartał.

8. Strategia wyjścia.
Warto wcześniej zaplanować działania, które trzeba będzie podjąć jeśli wszystko pójdzie bardzo źle i trzeba będzie zlikwidować firmę. Jest to bardzo istotne, choćby z tego powodu, że decyzję o likwidacji- zgodnie z prawem Chin – podejmuje  lokalna władza administracyjna a nie inwestor. Również w tym zakresie pomoże wyspecjalizowana firma doradcza